มีอย่างหนึ่งที่สังเกตเห็นหลังจากที่ได้มาเรียนที่อเมริกาและเมืองจีน คือ อาจารย์เขาจะคาดหวังให้นักเรียนอ่านหนังสือมาล่วงหน้าก่อนมาเรียนเสมอ ที่อเมริกานั้นไม่ค่อยแปลกใจมาก เพราะsettingที่ครูม่อนได้ไปเจอคือที่เรียนปริญญาโทที่ฮาร์วาร์ด ซึ่งถือว่าเป็นเรื่องปกติอยู่แล้วที่นักศึกษาระดับนั้นต้องมีความรับผิดชอบและต้องอ่านหนังสือมาก่อน ถึงจะไปdiscussกันในห้องเรียนได้ และในประเทศจีน แม้แต่ห้องเรียนภาษาธรรมดาๆกับนักเรียนต่างชาติคนอื่นๆ อาจารย์เขาก็ยังย้ำแทบจะทุกๆครั้งว่าให้อ่านมาล่วงหน้า แถมยังสอดแทรกเรื่องการอ่านหนังสือล่วงหน้า การทบทวนหลังเรียน การทำการบ้าน โดยสอดแทรกไว้ในการยกตัวอย่างประโยค เช่น แทนที่จะยกตัวอย่างประโยคว่า ลี่หมิงชอบไปเที่ยว ก็ยกตัวอย่างประโยคว่า นักเรียนควรอ่านหนังสือล่วงหน้าก่อนมาเรียน ทำให้เห็นว่าคนจีนเขามีvalueในการเรียนยังไง และอาจารย์เขาก็คาดหวังให้นักเรียนทำตามด้วย ซึ่งพอครูม่อนคิดย้อนกลับไปถึงตอนที่ครูม่อนยังเรียนอยู่ก็จำไม่ได้ว่าอาจารย์ได้เน้นย้ำว่าให้พวกเราอ่านหนังสือมาล่วงหน้าสักเท่าไหร่ ส่วนใหญ่จะเน้นเรื่องการบ้านมากกว่า ทั้งๆที่จริงๆแล้วการอ่านหนังสือล่วงหน้านั้นก็เป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญของการเรียนเหมือนกัน และก็เป็นส่วนที่ไม่ได้ใช้เวลาเยอะอะไรมากมายแต่ทำให้ทัศนคติต่อการเรียนวิชานั้นๆดีขึ้นได้มากทีเดียว บางทีการศึกษาบ้านเรา อาจจะขาดการเน้นในจุดนี้ไป เป็นสิ่งที่ไม่ได้อยู่ในวัฒนธรรมการศึกษาบ้านเราสักเท่าไหร่ค่ะ
